کلید محافظ جان که آن را با عنوان RCCB نیز می شناسند یکی از تجهیزاتی است که برای محافظت از انسان در برابر حوادث و جریان های الکتریکی به کار می رود. این جریان های الکتریکی اغلب نا متعادل بوده و در نهایت سبب می شوند تا خساراتی را به تجیهزات الکتریکی یا انسان وارد کنند. عملکرد این کلید به طور کلی قابل قبول است اما در شرایطی ممکن است شاهد خرابی در آن باشیم بنابراین خوب است تا با شیوه های عیب یابی آن که در این مقاله از برق جهان برایتان آورده ایم آشنایی یابید.
برق جهان در اصفهان در زمینه تجهیزات برق صنعتی فعالیت دارد و برای مثال تجهیزاتی نظیر کنتاکتور، رله و غیره را ارائه می دهد. که در صورت نیاز می توانید به خوبی آن هارا تهیه کنید.
آشنایی با کلید محافظ جان
این کلید یکی از تجهیزات محافظتی بسیار خوبی بشمار می رود که دارای حسگرهایی برای اندازه گیری جریان های الکتریکی است. اندازه گیری جریان در مداز دارای اهمت بسیاری است زیرا سبب می شود در صورت وجود جریان های نا متعادل، کلید محافظ جان آن را حس نموده و نسبت به قطع مدار بیانجامد تا از ایجاد حوادث ناگواری نظیر شوک های الکتریکی و آتش سوزی و یا دیگر مواردی از این قبیل جلوگیری به عمل بیاورد. در واقع این دستگاه نقش حفاظتی قابل توجهی دارد که از افراد در برابر جریان های الکتریکی نا همسو و نا متعادل به خوبی حفاظت می کند.
عملکرد کلید محافظ جان
همان طور که پیش تر نیز استفاده کردیم این کلید ها با قطع خود کار مدار سبب می شوند تا جریان های متعادل و حوادث ناشی از آنها خنثی شود. و بدین ترتیب از اجاد حوادث غیر متقربه جلوگیری می شود.
این عمل در واقع به وسیله حسگر هایی ایجاد می شود که این کلید آنهارا دارا می باشد. این حسگر ها شامل حسگر اختلال جریان و حسگر جریان ارت می باشند. اگر به وسیله این حسگر ها کلید محافظ جان جریان های نا متعادل و یا جریان ارت را شناسایی کند، به صورت خود کار مدار را قطع می کند. برای قطع مدار نیز از یک رله استفاده می شود. در واقع این رله دارای دو حالت روشن یا ON و خاموش یا OFF می باشد. هنگامی جریان نا متعادل تشخیص داده شد حسگر ها سیگنال قطع مدار را به رله می فرستند، و در نتیجه رله به حالت OFF تغییر می یابد و مدار قطع می شود.
از این کلید به طور گسترده در ساختمان ها، صنایع و سیتم های مختلف نظیر حمل و نقل، تولید برق و سایر بخش های الکتریکی استفاده می شود. بنابراین استفاده از این کلید ها برای ایمنی بیشتر بسیار توصیه می شود.
کلید محافظ جان به چه علتی خراب می شود ؟
این کلید گاهی به دلایلی عملکرد خود را از دست داده و به اصطلاح دچار خرابی می شود که در ادامه به آنها می پردازیم :
اختلال در کار حسگر ها : می توان گفت یکی از مهم ترین بخش های کلید محافظ جان حسگر های آن می باشد زیرا این حسگر ها با شناسایی جریان های نا متعادل در نهایت سبب قطع مدار و عدم ایجاد حوادث غیر متقربه می گردد. بنابراین اگر خرابی در آنها صورت بگیرد در نهایت کلید محافظ جان نیز به خوبی کار نخواهد کرد.
خراب شدن رله : اگر رله خراب شود، در نهایت کلید محافظ جان نیز نمی تواند به خوبی مدار را قطع کرده و عملکرد آن مختل می شود.
تنظیم نا درست : تنظیمات نادرست یا خطاهای تنظیمی ممکن است سبب شود تا کلید در برابر جریان ها به شکل ناصحیحی عکس العمل از خود نشان دهد و در واقع باعث شود تا به طرز غیر صحیح در برابر جریان های نا متعادل مدار را قطع کند.
تغییر دمای محیط : دمای محیط نیز بر عملکرد کلید تاثیر گذار است و اگر دمای محیط آن بالا برود در نهایت باعث می شود تا عملکرد صحیح آن مختل شود.
خرابی قطعات الکتریکی : اگر قطعات الکتریکی این کلید خراب شوند بدیهی است که ما شاهد خرابی در آن خواهیم بود.
همچنین سایر مواردی که به خرابی و عدم عملکرد صحیح آن می انجامند شامل موارد زیر می شوند :
- نصب نادرست
- مشکل در سیستم برق
- نوسانات برق
- پایین بودن ولتاژ و نوسانات آن
- خرابی سیم های الکتریکی
چگونه می توان کلید محافظ جان را عیب یابی کرد ؟
برای اینکه بتوانید کلید محافظ جان را عیب یابی کنید می توانید ا شیوه های زیر استفاده کنید :
بررسی کردن جریان الکتریکی : یکی از شیوه های عیب یابی کلید محافظ جریان این است که جریان الکتریکی را بررسی کنید که برای این کار می توانید از دستگاه اندازه گیری جریان و ولتاژ استفاده کنید.
بررسی نصب : در صورت عدم نصب صحیح ما شاهد خرابی در کلید خواهیم بود بنابراین توصیه می شود بررسی های لازم را در این مورد انجام دهید.
بررسی اتصالات الکتریکی : اگر اتصالات الکتریکی کلید خراب شووند و یا به صورت نادرستی انجام شده باشند، سبب می شوند تا کلید عملکرد درستی را از خود نشان ندهد، پس توصیه می شود در ابتدا به خوبی از درست بودن آنها اطمینان حاصل کنید.
برطرف کردن خرابی های داخل کلید : اگر قطعات داخلی که در کلد به کار رفته اند دچار خرابی شوند ممکن است ما شاهد نوساناتی در کارایی آن باشیم بنابراین هر چه سریع تر نسبت به برطرف کردن آن اقدام کنید.
استفاده از دستگاه تست VT35 : یکی از راحت ترین روش ها برای عیب یابی این کلید استفاده از دستگاه تست VT35 می باشد که می تواند در این زمینه به شما بسیار کمک کند.
بررسی قدرت و عملکرد کلید : شما برای این مورد باید ولتاژ خروجی کلید را بررسی کنید . این مقدار باید متناسب باشد. از یک مولتی متر برای این امر می تواند کمک بگیرید.
جلوگیری از خرابی کلید محافظ جان
کلید های محافظ جان که در این مقاله مطالبی را در رابطه با آنها برای شما آورده ایم، یکی از مهم ترین تجهیزاتی است که سبب حفاظت از انسان شده و از حوادثی نظیر شوک های الکتریکی و … جلوگیری می کند. تجهیزاتی از این قبیل حتما باید به صورت صحیح نصب شده باشند و علاوه بر آن باید به بررسی و چکاپ دوره ای آن نیز توجه نمود. تا در صورت وجود هر گونه اختلال در سیستم آن به موقع بتوان آن را بررسی و حل کرد.
البته در کارکد تجیهزات برقی و صنعتی یکی از فاکتور های تعیین کننده معتبر بودن فروشگاه یا نمایندگی است که از آن خرید می کنید.